Nazwa pochodzi od Advanced Photo System Classic – formatu filmowego wprowadzonego w latach 90.
Matryca APS-C jest około 1,5-1,6 raza mniejsza od pełnej klatki, co wpływa na kąt widzenia obiektywów i głębię ostrości. To najpopularniejszy format w aparatach dla entuzjastów i początkujących profesjonalistów.
Aparaty APS-C oferują doskonały kompromis między jakością obrazu, rozmiarami aparatu a ceną. Są znacznie tańsze od pełnoklatkowych, a jakość zdjęć nadal bardzo wysoka.
Format ten dominuje w aparatach bezlusterkowych i lustrzankach średniej klasy. Praktycznie każdy producent oferuje bogatą gamę modeli APS-C dla różnych budżetów i potrzeb.
Wymiary i specyfikacja techniczna APS-C
Dokładne wymiary według producentów
Różni producenci aparatów używają nieco różnych wymiarów matryc APS-C, choć wszystkie mieszczą się w podobnym zakresie.
Canon APS-C: 22,3×14,9 mm. Powierzchnia 332 mm², crop factor 1,6x. Używany w aparatach Canon EOS R10, R7, 90D, M50.
Nikon DX: 23,5×15,7 mm. Powierzchnia 369 mm², crop factor 1,5x. Format używany w Nikon D500, Z50, Z30, D7500.
Sony E-mount APS-C: 23,5×15,6 mm. Powierzchnia 367 mm², crop factor 1,5x. Stosowany w Sony A6000, A6600, A7000 series.
Fujifilm X: 23,5×15,6 mm. Powierzchnia 367 mm², crop factor 1,5x. Wszystkie aparaty Fujifilm X-T, X-S, X-H, X-Pro.
Pentax K: 23,7×15,7 mm. Powierzchnia 372 mm², crop factor 1,5x. Używany w aparatach Pentax K-3, K-1, KP.
Crop factor i jego znaczenie
Crop factor to mnożnik ogniskowej, który określa, jak zmienia się kąt widzenia obiektywu na matrycy APS-C w porównaniu do pełnej klatki.
Canon APS-C ma crop factor 1,6x. Obiektyw 50mm na Canon APS-C daje kąt widzenia jak 80mm na pełnej klatce.
Pozostali producenci używają 1,5x. Ten sam obiektyw 50mm da kąt widzenia jak 75mm na pełnej klatce.
Crop factor nie zmienia jasności obiektywu. Obiektyw f/1.8 pozostaje f/1.8, niezależnie od formatu matrycy.
W praktyce crop factor oznacza, że obiektywy szerokokątne stają się standardowe, a teleobiektywy zyskują jeszcze większy zasięg.
Porównanie APS-C z pełną klatką
Różnice w jakości obrazu
Jakość obrazu z nowoczesnych matryc APS-C jest bardzo wysoka i dla większości zastosowań praktycznie nie różni się od pełnej klatki.
Przy dobrym świetle różnice są minimalne. Zdjęcia z Sony A6600 czy Canon R7 dorównują jakością pełnoklatkowym aparatom.
Przy słabym świetle pełna klatka ma przewagę około 1-1,5 stopnia ISO. To oznacza, że gdzie APS-C daje czyste zdjęcia do ISO 3200, pełna klatka może do ISO 6400.
Zakres dynamiki w nowoczesnych matrycach APS-C sięga 13-14 stopni, co jest bardzo blisko możliwości pełnej klatki (14-15 stopni).
Rozdzielczość nie jest ograniczona przez format. Sony A6600 ma 24 MP, Canon R7 aż 32 MP – więcej niż wiele aparatów pełnoklatkowych.
Rozmiary i waga
Aparaty APS-C są znacznie mniejsze i lżejsze od pełnoklatkowych. To jedna z ich największych zalet.
Sony A6600: 503g z baterią. Sony A7 IV (pełna klatka): 658g. Różnica 155g tylko w korpusie.
Canon R7: 612g z baterią. Canon R6 Mark II (pełna klatka): 670g. Różnica mniejsza, ale nadal zauważalna.
Obiektywy dla APS-C są też mniejsze. Canon EF-S 18-55mm waży 205g, podczas gdy pełnoklatkowy 24-70mm f/2.8 to 805g.
Cały zestaw APS-C może być 2-3 razy lżejszy od odpowiednika pełnoklatkowego, co ma ogromne znaczenie w podróżach.
Różnice cenowe
Aparaty APS-C są znacznie tańsze od pełnoklatkowych o podobnych możliwościach. To sprawia, że są dostępne dla szerszego grona fotografów.
Aparaty podstawowe: Canon R10 (3500 zł) vs Canon R8 pełna klatka (8000 zł). Różnica 4500 zł przy podobnej funkcjonalności.
Aparaty zaawansowane: Sony A6600 (4500 zł) vs Sony A7 IV (10500 zł). Różnica 6000 zł za pełną klatkę.
Aparaty top: Canon R7 (6500 zł) vs Canon R5 (15000 zł). Najdroższe APS-C kosztuje tyle, co najtańsze pełnoklatkowe.
Obiektywy APS-C też są tańsze. Tamron 17-70mm f/2.8 dla APS-C kosztuje 2200 zł, podobny obiektyw pełnoklatkowy to 5000+ zł.
Zalety i wady formatu APS-C
Główne zalety APS-C
- Znacznie niższa cena – zarówno aparatów jak i obiektywów
- Mniejsze rozmiary i waga – łatwiejszy transport, mniej zmęczenia podczas długich sesji
- Większy zasięg teleobiektywów – crop factor 1,5x oznacza, że 200mm daje efekt 300mm
- Bogata oferta obiektywów – każdy producent ma szeroką gamę soczewek APS-C
- Doskonały stosunek jakości do ceny – przy dobrym świetle jakość porównywalna z pełną klatką
Większy zasięg teleobiektywów to szczególna zaleta w fotografii sportowej i przyrodniczej. Obiektyw 300mm na APS-C daje kąt widzenia jak 450-480mm na pełnej klatce.
Dla fotografii ptaków i dzikiej przyrody APS-C często jest lepszym wyborem niż pełna klatka. Większy zasięg przy mniejszych kosztach i wadze sprzętu.
Mniejsze rozmiary to zaleta nie tylko w podróży. Dyskretny aparat APS-C pozwala na fotografię uliczną bez zwracania uwagi.
Niższa cena pozwala przeznaczyć więcej budżetu na obiektywy, które mają większy wpływ na jakość zdjęć niż korpus aparatu.
Ograniczenia formatu APS-C
Gorsza jakość przy słabym świetle. Różnica około 1-1,5 stopnia ISO w porównaniu do pełnej klatki. Widoczne przy ISO 6400+.
Mniejszy zasięg szerokokątny. Obiektyw 16mm na APS-C daje kąt widzenia jak 24-25mm na pełnej klatce. Trzeba kupować szersze obiektywy.
Większa głębia ostrości. Trudniej uzyskać mocno rozmyte tło. Obiektyw f/1.4 na APS-C daje rozmycie jak f/2-f/2.2 na pełnej klatce.
Ograniczona oferta profesjonalnych obiektywów. Brak odpowiedników najlepszych soczewek pełnoklatkowych w wersji APS-C.
Mniejsza wartość odsprzedaży. Aparaty APS-C tracą wartość szybciej niż pełnoklatkowe, szczególnie starsze modele.
Popularne aparaty APS-C
Najlepsze modele dla różnych budżetów
Budżet do 3000 zł:
Canon EOS M50 Mark II (2200 zł): Kompaktowy bezlusterkowiec z dobrym autofokusem. Idealny dla początkujących, nagrywanie 4K.
Sony A6000 (2500 zł): Sprawdzony model z szybkim autofokusem. Starszy, ale nadal aktualny. Bardzo dobry stosunek jakości do ceny.
Nikon D3500 (2800 zł): Lustrzanka dla rozpoczynających. Doskonała jakość obrazu, długi czas pracy na baterii.
Budżet 3000-6000 zł:
Canon R10 (3500 zł): Najnowszy bezlusterkowiec Canon z bardzo szybkim autofokusem. Nagrywanie 4K, dobrej jakości EVF.
Sony A6100 (3800 zł): Zaawansowany autofokus z detekcją oczu, dobra jakość wideo. Real-time tracking.
Fujifilm X-T30 II (4200 zł): Wyśmienita jakość zdjęć, retro design, zaawansowane profile kolorów. Ulubieniec fotografów ulicznych.
Budżet powyżej 6000 zł:
Canon R7 (6500 zł): Najnowszy profesjonalny APS-C Canon. 32 MP, stabilizacja IBIS, magnesowa obudowa.
Sony A6600 (4500 zł): Topowy APS-C Sony ze stabilizacją w korpusie, długi czas pracy na baterii.
Fujifilm X-T4 (7500 zł): Najlepszy APS-C Fujifilm ze stabilizacją IBIS, wylot słuchawkowy, profesjonalne video.
Specjalizowane aparaty APS-C
Do sportu i akcji:
Canon R7: 30 kl/s w trybie elektronicznym, doskonały autofokus z detekcją osób i zwierząt. Ideał do sportu.
Sony A6600: Real-time tracking, bardzo szybki autofokus, stabilizacja IBIS. Dobry do video i fotografii dynamicznej.
Do portretów:
Fujifilm X-T4: Wyśmienite odwzorowanie kolorów skóry, profile klasyczne i retro. Lubiane przez fotografów portretowych.
Canon R10: Dobra detekcja oczu, tryb portretowy, łatwa obsługa. Dobry wybór dla początkujących portrecistów.
Do podróży:
Sony A6000 + 16-50mm: Bardzo kompaktowy zestaw, dobra jakość, niezawodność. Jeden z najmniejszych zestawów dostępnych.
Canon EOS M50 Mark II: Mały, lekki, dobra jakość wideo do vlogów podróżniczych. Prosty w obsłudze.
Obiektywy dla aparatów APS-C
Obiektywy dedykowane vs pełnoklatkowe
Na aparaty APS-C można montować dwa typy obiektywów: dedykowane dla APS-C oraz obiektywy pełnoklatkowe.
Obiektywy dedykowane (Canon EF-S, Nikon DX, Sony E) są mniejsze, lżejsze i tańsze. Projektowane specjalnie dla matryc APS-C.
Obiektywy pełnoklatkowe można używać z adapterami lub bezpośrednio (zależy od systemu). Zapewniają lepszą jakość optyczną, ale są większe i droższe.
Zaleta obiektywów dedykowanych: mniejsze rozmiary i waga całego zestawu. Dobrej jakości obiektywy w przystępnych cenach.
Zaleta obiektywów pełnoklatkowych: wyższa jakość optyczna, możliwość wykorzystania po ewentualnym przejściu na pełną klatkę.
